เพื่อความรู้ความเข้าใจ เกิดความภูมิใจและรักผูกพันในสถาบัน
สุภาพบุรุษทวีธา โรงเรียนทวีธาภิเศก
ทวีธาภิเศกคือบ้านหลังที่สองของนักเรียนทุกคน การเรียนรู้ประวัติศาสตร์ของโรงเรียนเป็นสิ่งที่จำเป็นอย่างยิ่งเพื่อจะได้มีความรู้ความเข้าใจเกิดความภาคภูมิใจและรักผูกพันในสถาบัน อันจะเป็นแรงบันดาลใจให้นักเรียนทุกคนมุ่งพัฒนาตนเอง เพื่อสร้างสรรค์สิ่งทีดีงามให้เกิดกับสถาบันอันเป็นที่รักของเราและช่วยกันเผยแพร่ชื่อเสียงที่ดีงามของโรงเรียนทวีธาภิเศกให้เกริกไกรสมดังพระราชหฤทัยที่สมเด็จพระปิยมหาราชพระราชทานให้พวกเรา
โรงเรียนทวีธาภิเศก เป็นโรงเรียนซึ่งพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ได้พระราชทานกำเนิดเนื่องในงานพระราชกุศลทวีธาภิเศกที่พระองค์ครองราชย์สมบัติมานานเป็นสองเท่าของพระบรมอัยกาธิราช พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย รัชกาลที่ 2
ในปีพ.ศ. 2438 โรงเรียนวัดอรุณราชวรารามที่ได้เปิดทำการสอนอยู่ แล้ว ณ ศาลาต้นจันทน์ ภายในวัดอรุณราชวราราม โดยมีพระครูธรรมรักขิต (สัมฤทธิ์ ลอยเพชร) เป็นครูใหญ่ ทำการสอนตั้งแต่ชั้น 1 ถึงชั้น 4 มีจำนวน 5 ห้องเรียนคือชั้น 1 ชั้น 2 ชั้น 3 ชั้น 4 ก และชั้น 4 ข มีนักเรียนทั้งสิ้น 162 คน ครู 6 คน
ต่อมาได้เกิดเพลิงไหม้บ้านชาวบ้านที่อยู่ใกล้วัดแล้วลุกลามมาถึงกุฏิภายในวัด เกือบไหม้พระอุโบสถ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวจึงต้องเสด็จมาทรงบัญชาการดับไฟ เพราะทรงเกรงว่าไฟจะลุกลามไหม้ไปถึงพระอุโบสถ ซึ่งเป็นที่ประดิษฐานพระบรมสรีรางคารของสมเด็จพระอัยกาธิราชเจ้าของพระองค์
ในปี พ.ศ. 2441 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ประกอบพระราชพิธีทวีธาภิเศกเป็นเวลา 3 วัน ระหว่างวันที่ 17 – 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2441 โดยวันที่ 17 -18 กรกฎาคม 2441 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ประกอบพระราชพิธี ณ พระที่นั่งอัมรินทรวินิจฉัย และวันที่ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2441 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ประกอบพระราชพิธี ณ พระที่นั่งจักรีมหาปราสาท ในวโรกาสที่ทรงครองราชย์เป็นสองเท่าของพระอัยกาธิราชหรือพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย และได้ทรงพระราชทานเหรียญทวีธาภิเศกแก่ผู้ร่วมโดยเสด็จพระราชกุศล ซึ่งได้เงินจำนวนเงินทั้งหมด 33,484 บาท 30 อัฐ
ในวันที่ 22 กรกฎาคม 2441 พระองค์เสด็จพระราชดำเนินทางชลมารคโดยเรือกอนโดล่า 6 แจว มายังวัดอรุณราชวราราม แล้วได้เสด็จพระดำเนินไปทั่วบริเวณวัด และได้ทอดพระเนตรกุฏิที่ถูกไฟไหม้ร้างอยู่ทางทิศเหนือของพระอุโบสถ จึงทรงรับสั่งกับพระวรวงศ์เธอกรมหมื่นปราบปรปักษ์ว่า “…กุฎีแถวเหล่านี้ไม่มีประโยชน์แล้ว ทิ้งไว้ก็สำหรับจะทรุดโทรมไปเท่านั้น ควรแปลงให้เปนโรงเรียนสำหรับอารามนี้สักแห่งหนึ่ง ……” อันเป็นปฐมบรมราชโองการในการพระราชทานกำเนิดโรงเรียนทวีธาภิเศก และได้ทรงโปรดให้พระวรวง์เธอกรมหมื่นปราบปรปักษ์เป็นแม่กองในการก่อสร้างโรงเรียนทวีธาภิเศก แต่ต่อมากรมหมื่นปราบปรปักษ์ได้ถึงชีพิตักสัยก่อนที่อาคารจะเสร็จ จึงโปรดให้กรมหมื่นพิทยลาภพฤฒิธาดารับเป็นแม่กอง และต่อมาได้โปรดเกล้าให้พระยาราชสงครามเป็นแม่กองการก่อสร้าง จนการก่อสร้างสำเร็จในปี พ.ศ 2445
เนื่องในโอกาสเพื่อเป็นที่ระลึกในวันสำคัญยิ่ง ได้มีการสร้างเหรียญที่ระลึกแจกพระบรมวงศานุวงศ์ และข้าราชการทั้งฝ่ายหน้าและฝ่ายในเป็นที่ระลึก ด้วยเหตุนี้ทาง โรงเรียนทวีธาภิเศก จึงถือวันที่ 19 กรกฎาคมของทุกปีเป็น “วันทวีธาภิเศก” และ ใช้สัญลักษณ์ภาพเหมือนรูปเหรียญ ทวีธาภิเศก เป็นตราประจำโรงเรียน ในปี พ.ศ. 2494 นายวรสิทธิ์ อินทาปัจ ดำรงตำแหน่งอาจารย์ใหญ่ ได้ย้ายโรงเรียนมาตั้ง ณ บริเวณวัดนาคกลาง ซึ่งเป็นที่ตั้งโรงเรียนในปัจจุบันนี้ โดยย้ายนักเรียนชั้นมัธยมปลายบางส่วนมาเรียน ในปี พ.ศ. 2503 ในปี พ.ศ. 2494 นายวรสิทธิ์ อินทาปัจ ดำรงตำแหน่งอาจารย์ใหญ่ ได้ย้ายโรงเรียนมาตั้ง ณ บริเวณวัดนาคกลาง ซึ่งเป็นที่ตั้งโรงเรียนในปัจจุบันนี้โดยย้ายนักเรียนชั้นมัธยมปลายบางส่วนมาเรียน ในปี พ.ศ. 2503 เมื่อการก่อสร้างอาคารเรียนเสร็จสมบูรณ์ จึงได้ย้ายนักเรียนทั้งหมดมาเรียน ส่วนอาคารเรียนหลังเดิม ณ วัดอรุณราชวรารามฯ กรมสามัญศึกษา ได้ทำการเปิดสอนในระดับประถมศึกษาชื่อว่า “โรงเรียนประถมทวีธาภิเศก”
